بهانه هايي براي بررسي جنگ در دوران ما

امروز آغازگر اکثر جنگها دولتهایی هستند که خود را در اوج قله ی انسانیت میدانند و نظریه پردازی انسانی آنان برای سایر جوامع حد حصری ندارد در عین حالی که ساختار جامعه ی خودشان بسیار شکننده است.

بدون علت نیست که “جيمز در دريان” (James der derian) نظریه پرداز پست مدرن رفتار این گونه جوامع و دولتها را تحت عنوان “جنگ فضیلت مند –نظریه مجازی”«virtues war-virtual theory تعریف میکند.

وی با استفاده از کاربرد دوگانه ی لغات برگرفته از ریشه ی (virtue) که هم به معنی، فضیلت و شرف و تقواست و هم به معنی مجاز و مجازی، قصدد دارد نشان دهد که این دولتها با بکار گیری مفاهیمی همچون مدرن و پست مدرن، چگونه جنگها را فضیلت جلوه میدهند و با ارایه ی نظریه های مجازی و غیر واقعی مانند، جنگ تمدنها،  چگونه توجیه گر فضیلت های ساختگی هستند.

ورود رادیو، تانک، و هواپیما به جنگ قبل از جنگ جهانی دوم و موشکهای هسته ای پس از دومین جنگ جهانی، اگر نگوییم جنگهای سنتی را به پایان برد باید اعتراف کنیم که وضعیت و نوع جنگ را به کلی دگرگون کرد.

توسعه ی ریشه ای و گسترده در وسایل حمل و نقل، ارتباطات و اطلاعات، جنگ افزارهای هوشمند حظور پرقدرت و موئثر رایانه ها در تصمیم سازی و تصمیم گیری، نشانگر مواجهه ی مجدد انسان با شکل جدیدی از جنگ است که با اشکال سنتی و مدرن آن تفاوتهای اساسی دارد.

در جنگ جدید خشونت شکلی جدید و پیشرفته و متعالی گرفته و در پس پرده ی تکنولوژی و نظریه های انسان دوستانه پنهان شده است.

در جنگ جدید با افزایش اهمیت ماشین به طور عام و سلاح به طور خاص به تدریج نقش محوری بدن انسان به فراموشی سپرده میشود.

در جنگ خلیج فارس آمار تانکهای منهدم شده و هواپیماهای سرنگون شده ی عراقی (نبرد طوفان صحرا۱۹۹۰-۱۹۹۱) همیشه در دسترس بود اما شمار اجساد قربانیان اهمیتی نداشت.

زمانی از جنگ به عنوان آخرین راه حل سیاسی یاد میشود، اکنون جنگ اولین راه حل سیاسی انگاشته میشود.

تسلط اطلاعاتی و تبلیغاتی آمریکا موجب شده که صحنه هایی از جنگ این کشور با عراق و افغانستان نمایان شود که حاکی از انهدام تاسیسات، ساختمان ها و پلها و…است.

دوربین های آمریکایی کمتر به صحنه ی کشتار انسانها می پردازند، آنگونه که در جنگ ویتنام پیش چشم جهانیان هویدا شد.

آمریکا بدون توجه به انسانهایی که مثلا در جنگ خلیج فارس کشته شدند اعلام میدارد که آمریکا با حداقل تلفات موفق به تنبیه حکومت خودکامه‌ی عراق شد.

بر خلاف صورت قدیمی جنگ، جنگ جدید یا همان جنگ فضیلت مند،  مرگ انسانها و خشونت را خفیف جلوه می کند و آن را از معرض دید دور میسازد و از ذهن دور میکند.

در مقابل نظریه های مجازی از جمله ، جنگ با تروریسم ، بزرگ نمایی میشود و با عنوان و عنوانی قابل هضم تر مانند  مبارزه با تروریسم،  عنوان میشود مثل این است که میخواهند فقط یک نرم افزار ضد ویروس نصب کنند که این ویروسهای مهاجم و تروجانهای تروریست تکثیر شونده را نابود کنند و جلوی رشد این خزه ها را بگیرند.

برای مردمشان این گونه لالایی میخوانند: این جنگ به مثابه ی ستیز سیاهی با سفیدی و نبرد میان خیر و شر است،

این پروپاگانداست که جنگ،  را در کنار نظریه های مجازی،  فضیلت جلوه میدهد.

بر خلاف دیگر صورتهای جنگ، جنگ فضیلت مند، جنگ جدید ، قدرتی غیر قابل دست رس دارد و تنها از عهده ی کسانی بر می آید که پیشرفته ترین فنن آوری ها را در اختیار داشته باشند.

جیمز دریان معتقد است:

مقامات حکومتی و دانشگاهی….که دیگر از برقراری صلح و آرامش بر روی زمین نومید شده اند اینک در اندیشه ی دست یابی به آرامش فکری از راه پرستش رب النوع فناوری هستند. آنها با جستجو در بلندای آسمانها که ماوای ماهواره های جاسوسی است، و کاوش در ژرفای ریز مدارها الکترونیکی و مخفی شدن پشت سپر هواپیماهای رادار گریز به دنبال یافتن ماشینهایی همه چیز دان و نشانه هایی مسلم و قطعی اند تا ما را در دیدن، و اگر مصالح ملی اقتضا کند، محو و نابود اغیار یاری دهند.

و دقیقا به همین دلیل و بنیان است که راه حلهای مجازی برای مناقشات دراز مدت تجویز میشود و جنگ فرا نوین تنها راه حل رسیدن، رژیمهای زیاده خواه وو سر تا پا و تا بن دندان مصلح برای رسیدن به زیاده طلبی های دیرینه شان تلقی میشود.

نسل dot.com اسراییلی به نظر نمی رسد تمایلی به مبارزه ی خونین(مبارزه ی رو در رو) داشته باشد آنها این پرسش را مطرح میکنند که زمانی کهه موشکهای دقیق میتوانند جنگ را در حد یک بازی ویدئویی پایین بیاورند، چرا ما باید جان خود را به خطر بیندازیم.

برای  جوانان ورق باز تل آویوی،  با موهای دم اسبی، جنگ در لبنان مثل ویتنام آنهاست.آنها مایل هستند که دولت آنها بجنگد، اما به وسیله کنترل از راهه دور. (رسانه های دنیا، وزارت ارشاد اسلامی به نقل از دیلی تلگراف، )

این جنگ جدید در واقع راهی است برای ترکیب بندی و پیکر سازی قدرت سخت از طریق فن آوری که جز با جنگ از راه دور امکان پذیر نیست.

در این تفکر که به زیبایی عنوان جنگ فضیلت مند و تئوریهای مجازی را میتوان بر آن اطلاق کرد به خوبی و به وضوح یافت میشود که همان گونه که جهانی شدن موجب ادغام و اختلاط صورتهای واقعی و مجازی شده است و امپراطوری خواهی در پس پرده یکسان سازی جهانی پنهان شده است.

در این نگاه همان گونه که انسان خوراک منطقی و طبیعی جنگها ست و گریزی از آن نیست، تسلط عده ای قلیل بر جهان نیز گریز ناپذیر است و منطقی ترین کارکرد دانش نیز کسب قدرت از طریق جنگ تکنولوژیک است.

سالها پیش نظریه پردازان نظامی اعلام داشتند که برای جنگ مدرن به دو c نیاز است که عبارت بود از دو مقوله ی فرماندهی و کنترل. با وقوع نخستین جنگهای پست مدرن فرمول فوق به  i 3 c ، تبدیل شد: فرماندهی، کنترل، ارتباطات و اطلاعات.

ولی سراجام در اواخر دهه ی ۱۹۸۰ فرمول ، C4I2جای آن را گرفت.که شامل فرماندهی، کنترل، رایانه، ارتباطات، اطلاعات و هوش مصنوعی بود.

در این فرمول از میان مقولات موجود درC4I2،  تنها رایانه ها مصنوع به شمار میروند و باقی انگاره اند.

اما آیا میتوان رایانه ها را هم انگاره دانست و هم مصنوع؟

در حالی که آنها با تمام توان در تصمیم گیری ها انگاره های خود را تحمیل میکنند.

آیا فقط یک مصنوعند؟

در فیلم ، ترمیناتور ۳- به پاخیزی ماشینها ،  زمانی که ترمیناتور مدل ،  سایبردین سیستم ۱۰۱،  توسط ، جان کانر،  مورد مؤاخذه قرار میگیرد که چرا برای نجات پدر ، کاترین بروسور ،  اقدامی نمی کند.

جان این گونه به ترمیناتور نسبت میدهد که :تو فقط یک ماشین هستی.

و ترمیناتور با حالتی مصرانه میخواهد خود را زنده جلوه دهد و جواب میدهد که:

من یک ماشین بر پایه ی شبکه های عصبی به هم متصل و زنده هستم و پردازش گر من پردازش گر شبکه ی عصبی است و هر چه تماس با انسانها بیشتر باشد بیشتر یاد میگیرم ، اگر کمی به بحثهای هوش مصنوعی و شبکه های عصبی آشنا باشید و یا حداقل یک سری از مسابقات ربوتیک را از نزدیک دیده باشید به خوبی در خواهید یافت از چیزی چندان به دور از واقعیت نگفته.

ما الان در ربوتهایی که تولید میکنیم از طریق سنسورهایی که در آنها قرار میدهیم و پردازشگر ها و میکرو کنترلرهای ساده ای که برای آنها برنامه نویسیی میکنیم در واقع یک هوش را ارائه میدهید که میداند در برابر واقعیات روبرو از جمله موانع و مسیرها و خطهای سیاه و سفید چگونه واکنش نشان دهد.